4 Eylül coşkuyla kutlandı.
Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları tarafından 4 Eylül 1919΄da gerçekleştirilen Sivas Kongresi΄ne ev sahipliği yapan, manda ve himaye fikrinin reddedilerek ulusal bağımsızlık düşüncesinin benimsendiği, ulusal kurtuluş mücadelesine ışık tutacak kararların alındığı, 108 gün milli mücadelenin merkezi olan Sivas, yarın Cumhurbaşkanı Abdullah Gül΄ün de katılımıyla gerçekleştirilecek olan Sivas Kongresi΄nin 89. yıl dönümü etkinlikleriyle coşkulu bir güne daha tanıklık edecek.
Türkiye Cumhuriyeti΄nin temellerinin atıldığı önemli bir kent olan Sivas΄ta vatandaşlar, Atatürk΄ün, ΄΄Burada bir milletin kurtuluşunu hazırlayan kararlar verildi΄΄ sözüyle önemine işaret ettiği Sivas Kongresi΄nin 89. yıl dönümünü kutlamanın gururunu ve mutluluğunu yaşayacak.
Milli mücadele yıllarında Büyük Önder Atatürk ve silah arkadaşlarına 108 gün ev sahipliği yapan Sivas halkı, 89 yıl önceki coşku ve heyecanı yaşamak üzere bugün Sivas Cumhuriyet Meydanı΄nda toplanacak. Meydandaki törenlerin ardından Atatürk Kongre ve Etnografya Müzesi Kongre Salonu΄nda, Sivas Devlet Tiyatrosu sanatçıları tarafından Sivas Kongresi temsili olarak canlandırılacak.
MİLLİ MÜCADELEDE SİVAS
Mustafa Kemal Atatürk, 19 Mayıs 1919΄da Samsun΄da başlattığı milli mücadeleyi Amasya΄dan sonra 27 Haziran 1919΄da Sivas΄a gelerek devam ettirdi.
Sivas΄ta yapılan toplantıda ülkenin durumu görüşülerek, en kısa zamanda kentte bir kongre yapılmasına karar verildi. 2 Eylül 1919 günü Sivas΄a yeniden gelen ve 18 Aralık 1919 tarihine kadar kentte kalan Mustafa Kemal Paşa ve beraberindeki heyet tarafından, 4 Eylül 1919 Perşembe günü saat 14.00΄de bugünkü Atatürk Kongre ve Etnografya Müzesi binasında, Türkiye Cumhuriyeti΄nin temellerinin atıldığı “Sivas Kongresi” açıldı.
Resmi çalışmaları 7 gün süren kongrede, Mustafa Kemal Atatürk başkanlığında ulusun kurtuluşu için çeşitli gündem maddeleri görüşüldü. 8-9 Eylül 1919 tarihlerinde manda tartışmalarının yaşandığı kongre, 11 Eylül 1919΄da sonuç bildirgesinin yayımlanmasıyla kapandı.
Mustafa Kemal Paşa ve Heyet-i Temsiliye, 12 Eylül 1919΄da halkın da katılımıyla gerçekleştirilen toplantıda, ulusun kurtuluşu için çeşitli kararların yer aldığı kongre beyannamesini yayımladı.
BÜYÜK ÖNDERİ DUYGULANDIRAN ASKERİ TIBBİYE ÖĞRENCİSİ-
΄΄Manda ve himaye kabul olunamaz΄΄ gibi ulusun kurtuluşu için çok önemli kararların alındığı kongrede ilginç bir olay da yaşandı.
Ülkenin çeşitli yörelerinden delegelerin katılımıyla 4 Eylül 1919 tarihinde düzenlenen ve ΄΄manda΄΄ konusunun da tartışıldığı kongrede, öğrenci arkadaşlarının temsilcisi olarak, aralarında topladıkları para ile kente gelen Hikmet ismindeki Askeri Tıbbiye öğrencisi de bulunuyordu.
Heyecanlı manda tartışmalarının yaşandığı 8 Eylül akşamı, Mustafa Kemal Paşa΄nın odasında yapılan toplantıda, Askeri Tıp öğrencisi Hikmet, şöyle konuşuyordu:
΄΄Paşam, delegesi bulunduğum Tıbbiyeliler, beni buraya istiklal davamızı başarmak yolundaki mesaiye katılmak üzere gönderdiler. Mandayı kabul edemem. Eğer kabul edecek olanlar varsa; bunlar her kim olursa olsun, şiddetle red ve takbih ederiz. Farzı muhal, manda fikrini siz kabul ederseniz sizi de reddeder, Mustafa Kemal΄i vatan kurtarıcısı değil, vatan batırıcısı olarak adlandırır ve tel΄in ederiz.΄΄
Bu sözler karşısında duygulanan ve ΄΄Arkadaşlar gençliğe bakın, Türk milli bünyesindeki asil kanın ifadesine dikkat edin΄΄ diyen Mustafa Kemal Paşa daha sonra Hikmet Bey΄e dönerek, ΄΄Evlat, müsterih ol. Gençlikle iftihar ediyorum ve gençliğe güveniyorum. Biz, ekalliyette (azınlıkta) kalsak dahi mandayı kabul etmeyeceğiz. Parolamız tektir ve değişmez: Ya istiklal, ya ölüm...΄΄
TÜRKİYE CUMHURİYETİ΄NİN TEMELLERİ ATILDI-
Atatürk başkanlığında, 4-11 Eylül 1919 tarihleri arasında gerçekleştirilen Sivas Kongresi ile Mustafa Kemal Paşa΄nın gençlik yıllarından beri düşündüğü ve seslendirdiği, Samsun΄a çıktığı andan itibaren resmi yazışmalarında en önemli mesele olarak yer verdiği milli egemenlik ve milli irade kavramları devlet hayatına yansıtılmaya başladı.
Bu nokta, O΄nun için vatanın kurtuluşu kadar önemliydi ve ivedilik arz etmekteydi. Halkın bütününü kapsayan ilk örgütsel faaliyet Sivas΄ta gerçekleştirildi. Dolayısıyla söz konusu etkinlikler bu kongrenin gündemine hakim oldu. Böyle bir gündemle çalışmalarını sürdüren Sivas Kongresi, şekli ve içeriği itibariyle adeta milli bir meclis işlevi gördü.
Kongrede yeni seçilen üyelerin katılımıyla yurdun tamamını kapsayan Heyeti Temsiliye, ülkenin kaderinde birinci derecede söz sahibi bir kurul halini aldı. Ulusal hareketin meşru organları biçimlendirilmiş oldu. 7 günlük çalışmayla Sivas Kongresi, devletin önündeki engelleri ortadan kaldırarak, halkı bir bütün halinde, çizdiği program doğrultusunda harekete geçirmeyi sağladı. Bu hareket, 9 Eylül 1922΄de büyük bir zafer yaratacak, 29 Ekim 1923΄de ise cumhuriyetin ilanıyla taçlanacaktı.[IMG]/images/stories/vatan.jpg[/IMG]